Giyilebilir teknolojiler her geçen gün hayatımıza biraz daha giriyor. Oksijen konsantrasyonunu, kalp atışını ölçen saatler, düşmeden önce kullanıcıları uyarıp düşmesini engelleyen akıllı kemerler, elinizi yüzünüze götürdüğünüzde sizi uyaran akıllı kolyeler… Bu cihazlarla entegre biçimde çalışan akıllı sağlık sistemleri halk sağlığı açısından bakıldığında ileride çok önemli işlevler görecek gibi duruyor.
Modern Tıpta önceliğimiz hastalıkların tedavisi değil hastalıkların oluşumunun önlenmesidir. Hastalıkların önlenmesinde ise giyilebilir cihazların üzerinde bulunan sensörler birçok fırsat yaratıyor. Örnek vermek gerekirse: şu anda Türkiye’deki vefatların %24’ünün sorumlusu olan kalp krizinde tansiyon ve nabız takibi ile erken uyarı sistemi, kan şekeri ölçebilen saatler sayesinde diyabet hastalarında kan testine ihtiyaç olmaksızın takibi, sıcaklık ve nabız ölçen cihazlar sayesinde COVİD-19’un erken teşhisi gibi halkın geniş kesimini etkileyen sağlık problemlerinin önüne geçebileceğimizi düşünüyorum.
Şu anda sosyal yaşantımızın sınırlarını çizen COVİD-19 pandemisi için geliştirilmiş çeşitli teknolojiler bulunuyor. Buna insanların termal kameralar ile izlenmesini, akıllı kolye sayesinde elin yüzle temasının engellenmesini, akıllı takip sistemleri sayesinde virüsle temas durumunda bilgilendirilmemizi örnek olarak verebiliriz. Ancak günümüzdeki duruma baktığımızda bu teknolojilerin bulaşın azaltılmasında efektif rol oynadığını söyleyebilmemiz güç. Termal kamera tarzı teknolojilerin temel problemi dinamik olmaması yani sadece belirli kontrol noktalarında işlev göstermesi. Bu problemi aşmak için de giyilebilir teknolojiler adeta biçilmiş kaftan. Peki, hangi cihazla COVİD-19 için gerekli verileri toplayabileceğiz? Bir bileklik yardımıyla mı? Yoksa bir saatle mi?
Hayır, bilemediniz! Sadece bir yüzük ile bu verileri topluyoruz. 2013 yılında kurulmuş olan ve sağlık alanında giyilebilir cihazlar üreten OURA adlı şirketin geliştirmiş olduğu yüzük; gün içinde yaktığınız kalori miktarını, anlık vücut sıcaklığı değerinizi, kalp atış hızınızı, fiziksel aktivitenizi, uyku kalitenizi, uykunuzda hangi evrede ne kadar kaldığınızı ve bunlar gibi birçok bilgiyi toplayabiliyor. Topladığı bu verileri mobil uygulamalarla paylaşabiliyor, bu mobil uygulamada da bilgiler işlenerek kullanıcının sağlık durumu hakkında çeşitli geri bildirimlerde bulunuyor. Bu bilgilerin bir yüzük yardımı ile toplanabilmesi ve bu verilerin işlenmesiyle hayat kalitenizin artması kulağa cazip geliyor olabilir ama fiyatının 400$ olduğunu da belirtmemizde fayda var. Peki bu yolla COVİD-19’u erken teşhis edebilmemiz mümkün mü? Bu yüzük içinde bulunduğumuz pandemiden kurtuluş anahtarımız olabilir mi?
Kaliforniya San Diego Üniversitesi, San Francisco ve MIT Lincoln laboratuvarından araştırmacılar, bu yüzüğü kullanarak COVİD-19’un erken teşhisini yapacak bir algoritma üzerine araştırma yürüttüler. İlk etapta COVİD-19 hastası 50 kişiden yüzük yardımı ile 65 gün boyunca sıcaklık, nabız ve soluk alıp verme hızı verileri toplandı. Algoritma yardımı ile işlenen bu veriler ışığında birçok hayatı bulgunun minimum ve maksimum değerleri belirlendi.
İlk etapta 50 kişiden alınan bu verilerle hazırlanan algoritma OURA adlı mobil uygulamaya entegre edildi ve şu anda aktif olarak bu yüzüğü kullanan 65.000 kişiden alınan veriler algoritmanın başarı oranını her geçen gün arttırıyor. Asemptomatik vakaların semptom göstermeden 3 gün önce tespit edilebildiğini bildiren araştırmacılar, sene sonuna kadar bu çalışmanın ikinci aşamasının da sonlanacağını ve yüzük yardımı ile Covid-19’u yüksek doğruluk oranı ile erken teşhis edebileceklerini ifade ettiler. Çalışmanın ikinci aşamasının sonuçlanması ile elde edilecek veri seti kullanılarak oluşturulacak makine öğrenmesi algoritmalarının erken teşhiste yüksek doğruluğa ulaşmasında etkili olacağını düşünüyorum.
Bu algoritma ve yüzüğün geniş kitlelerce kullanılması COVİD-19’un yayılım hızında ciddi bir düşüş yaratacaktır. Umuyorum ki bu yüzük ve yüzükle gelen dijital sağlık uygulaması, özlem duyduğumuz COVİD-19’suz yaşama kavuşmamızda etkili bir araç olur. Sağlıcakla kalın.
Kaynaklar:
- Türkiye İstatistik Kurumu. (2019, 26 Nisan). Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2018. https://data.tuik.gov.tr/ adresinden elde edildi.
- Smarr, Benjamin L et al. “Feasibility of continuous fever monitoring using wearable devices.” Scientific reports vol. 10,1 21640. 14 Dec. 2020.
- Görsel 1. “www. ouraring.com” adresinden elde edildi
Yorumlar kapatıldı